Ngày 4-9, thế giới ghi nhận hàng loạt biến động quan trọng: ông Trump bóng gió khả năng trừng phạt Nga; châu Âu duyệt cơ chế an ninh cho Ukraine; Nga tuyên bố kiểm soát một phần Kupiansk nhưng Kiev phản bác; tai nạn tàu điện Lisbon gây quốc tang; thẩm phán Mỹ hủy lệnh cắt tài trợ Harvard; Thái Lan khủng hoảng chính trị.

Trump nói Mỹ có thể “ra tay” nếu Nga không dừng chiến tranh

Phát biểu tại Nhà Trắng ngày 3-9, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Washington sẽ không khoanh tay nếu Moscow tiếp tục chiến sự ở Ukraine. Ông nói “các vị sẽ thấy điều gì đó xảy ra” nếu Mỹ không hài lòng với quyết định của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ông Trump từ chối gửi thông điệp trực tiếp đến Điện Kremlin, khẳng định Nga đã hiểu rõ lập trường của Mỹ. Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh phản ứng của Washington sẽ phụ thuộc vào bước đi tiếp theo của Moscow.

Hãng tin AFP nhận định nỗ lực hòa giải của ông Trump đang gặp bế tắc. Dự kiến, ngày 4-9 ông sẽ điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky để bàn thêm về giải pháp ngoại giao.

Macron khẳng định châu Âu sẵn sàng cam kết với Ukraine

Tối 3-9, tại Paris, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo liên minh tự nguyện của các nước châu Âu đã hoàn tất việc chuẩn bị các bảo đảm an ninh cho Ukraine. Theo kế hoạch, cơ chế này sẽ được thông qua chính thức trong ngày 4-9.

Trong buổi tiếp Tổng thống Volodymyr Zelensky tại Điện Elysée, ông Macron nhấn mạnh bảo đảm an ninh sẽ lập tức có hiệu lực khi thỏa thuận hòa bình với Nga được ký. Đây là tín hiệu cho thấy châu Âu muốn đóng vai trò chủ chốt trong việc ổn định khu vực.

Các quốc gia tham gia liên minh đã nhiều lần gửi viện trợ quân sự, tài chính cho Kiev. Giới phân tích cho rằng bước đi mới giúp củng cố thêm niềm tin chiến lược của Ukraine.

Nga nói chiếm nửa Kupiansk, Ukraine phủ nhận

Ngày 3-9, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố lực lượng của họ đã kiểm soát “khoảng một nửa” thành phố Kupiansk thuộc vùng Kharkov, miền đông bắc Ukraine. Tuy nhiên, quân đội Ukraine lập tức phủ nhận, khẳng định Nga không đạt được tiến triển nào trên chiến trường.

Reuters cho biết chưa thể xác minh độc lập tuyên bố của cả hai bên. Kupiansk từ lâu là điểm nóng giao tranh, từng rơi vào tay Nga rồi bị Ukraine giành lại. Việc Moscow tuyên bố tái kiểm soát một phần cho thấy giao tranh tại đây đang leo thang.

Đây có thể trở thành một trong những mặt trận then chốt quyết định cục diện chiến sự ở miền đông Ukraine.

Lisbon rúng động vì tai nạn tàu điện leo dốc

Hiện trường vụ tai nạn tàu điên ở Lisbon, Bồ Đào Nha ngày 3-9

Thủ đô Lisbon, Bồ Đào Nha, ngày 3-9 trải qua thảm kịch khi tàu điện leo dốc Gloria – biểu tượng du lịch của thành phố – trật bánh, khiến ít nhất 15 người chết và 18 người bị thương.

Chính quyền xác nhận có nhiều khách nước ngoài nằm trong số các nạn nhân. Thị trưởng Carlos Moedas gọi đây là “một ngày đau thương chưa từng có với Lisbon”.

Chính phủ Bồ Đào Nha tuyên bố quốc tang ngày 4-9. Các điều tra viên đang làm rõ nguyên nhân, trong đó có giả thiết về sự cố kỹ thuật hệ thống phanh.

Harvard thắng kiện, lật ngược lệnh cắt tài trợ

Tại Mỹ, thẩm phán liên bang Allison Burroughs ngày 3-9 ra phán quyết hủy bỏ mọi lệnh cắt giảm và đóng băng tài trợ đối với Đại học Harvard, vốn được chính quyền ông Trump đưa ra từ tháng 4-2025.

Tòa án cho rằng các biện pháp trên vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ. Như vậy, toàn bộ nguồn tài trợ cho Harvard sẽ được khôi phục.

Phán quyết này được coi là chiến thắng lớn của ngôi trường danh giá. Nó cũng tạo tiền lệ quan trọng trong việc bảo vệ quyền tự do học thuật trước áp lực chính trị.

Khủng hoảng Thái Lan: Quyền thủ tướng bị tố khi quân

Ngày 3-9, nghị sĩ Suratin Pichan và nhà hoạt động Thaikorn Polsuwa đã gửi đơn khiếu nại lên Cục Điều tra trung ương, cáo buộc Quyền thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai phạm tội khi quân.

Theo cáo buộc, ông Phumtham không có thẩm quyền trình Quốc vương phê chuẩn việc giải tán Hạ viện. Đảng Bhumjaithai cũng nộp đơn riêng, tố cáo ông lạm quyền.

Tuy nhiên, Đảng Pheu Thai xác nhận ông Phumtham đã trình sắc lệnh lên hoàng gia nhằm tìm lối thoát cho khủng hoảng chính trị. Nếu được chấp thuận, Thái Lan sẽ tổ chức bầu cử trong vòng 45-60 ngày tới.

Theo: tuổi Trẻ