Phát biểu của ông Thái Kỳ trong kỳ nghỉ Bắc Đới Hà năm 2025 có những thay đổi tinh vi về mặt ngôn từ, không còn tôn vinh cá nhân ông Tập Cận Bình như trước.

Sự thay đổi trong phát ngôn: Từ cá nhân hóa đến tập thể hóa

Phát biểu của ông Thái Kỳ – Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Bí thư Ban Bí thư Trung ương ĐCSTQ – tại Bắc Đới Hà ngày 3/8/2025 đánh dấu sự thay đổi đáng chú ý so với những năm trước. Nếu như vào các năm 2023 và 2024, ông Thái Kỳ vẫn duy trì lối phát biểu đề cao vai trò cá nhân của ông Tập Cận Bình, thì năm nay, ông hoàn toàn không đề cập đích danh ông Tập, mà chỉ nói “Trung ương Đảng” là lực lượng chủ đạo trong công tác nhân tài.

Cụ thể, năm 2023, bài phát biểu của ông Thái nhấn mạnh hàng loạt chỉ đạo, bố trí của ông Tập Cận Bình về công tác nhân tài, với những cụm từ như “thành tựu mang tính lịch sử”. Đến năm 2024, những mỹ từ này giảm bớt. Và đến năm 2025, ông Thái chỉ nói rằng “Trung ương Đảng” coi trọng chiến lược cường quốc về nhân tài mà không nhắc đến “Tổng Bí thư Tập Cận Bình”.

Các nhà quan sát chính trị cho rằng, việc cắt bỏ những lời ca ngợi cá nhân cho thấy một sự điều chỉnh chính trị, khi ĐCSTQ đang dần chuyển từ chế độ “nhất tôn” sang cơ chế lãnh đạo tập thể. Ông Trần Phá Không – nhà bình luận chính trị tại Mỹ – cho rằng việc chuyển chủ ngữ từ “Tập Cận Bình và Trung ương Đảng” sang “Trung ương Đảng với đồng chí Tập Cận Bình làm hạt nhân” là một cách đặt trọng tâm vào tổ chức thay vì cá nhân.

Hội nghị Bắc Đới Hà và cuộc đấu ngầm trong nội bộ ĐCSTQ

Hội nghị Bắc Đới Hà là dịp để các nhân vật cấp cao và lão thành trong ĐCSTQ thảo luận chính sách, điều chỉnh nhân sự và đôi khi là đấu đá nội bộ. Theo ông Trần Phá Không, nếu sức khỏe cho phép, năm nay nhiều nhân vật lão thành sẽ tham dự hội nghị và đưa ra các ý kiến mạnh mẽ, điều mà ông Tập Cận Bình khó có thể ngăn cản.

Cũng theo ông Trần, sự thay đổi trong phát ngôn của ông Thái Kỳ – người được coi là thân tín của ông Tập – là tín hiệu cho thấy ông Tập đang mất dần vị thế “nhất tôn”. Đó có thể là hậu quả của những bất mãn tích tụ từ khủng hoảng kinh tế, ngoại giao, và sự thất vọng trong chính sách đối nội, đối ngoại của Trung Quốc dưới thời ông Tập.

Dù bề ngoài không có biểu hiện rõ ràng, giới quan sát cho rằng Bắc Đới Hà 2025 có thể đang diễn ra một cuộc đấu đá nội bộ âm thầm nhưng khốc liệt. Những gì được truyền thông đưa ra chỉ là phần nổi của tảng băng chìm trong cuộc chiến quyền lực vốn luôn hiện diện trong nội bộ cấp cao ĐCSTQ.

Dấu hiệu bên ngoài cho thấy vị thế ông Tập đang lung lay

Không chỉ từ nội bộ ĐCSTQ, vị thế cá nhân của ông Tập Cận Bình cũng bị thách thức từ những tín hiệu bên ngoài. Một ví dụ điển hình là bài phát biểu năm nay của Đặc khu trưởng Hồng Kông Lý Gia Siêu vào ngày 1/7 – ngày kỷ niệm thành lập ĐCSTQ. Khác với năm ngoái khi ông Lý liên tục ca ngợi các chỉ đạo của ông Tập, năm nay ông hoàn toàn không nhắc đến tên ông Tập Cận Bình.

Thậm chí, ông Lý còn khẳng định ông đã thay đổi văn hóa chính phủ, thiết lập một nền hành chính lấy kết quả làm mục tiêu – một tuyên bố có hàm ý thể hiện quyền tự chủ và giảm vai trò ảnh hưởng từ Trung ương.

Một tín hiệu đáng chú ý khác đến từ bà Hà Tinh – phu nhân cựu Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long. Trên trang cá nhân Facebook vào tháng 4/2025, bà đã chia sẻ một bài bình luận mô tả ông Tập như “một trùm xã hội đen”, người đã hành xử như mafia trong quan hệ quốc tế suốt hơn một thập kỷ qua. Bài viết chỉ trích ông Tập vi phạm luật pháp quốc tế, ép buộc các nước ASEAN thông qua các dự án “Vành đai và Con đường” gây tranh cãi, đồng thời phá hoại nền kinh tế nội địa các nước bằng việc bán phá giá hàng hóa Trung Quốc.

Việc bà Hà Tinh – người từng được cho là thân Bắc Kinh – công khai thể hiện quan điểm này cho thấy hình ảnh ông Tập đã thực sự suy giảm không chỉ trong nội bộ, mà còn trong con mắt của các nhân vật quốc tế từng được coi là đồng minh.

Từ sự thay đổi trong phát ngôn của ông Thái Kỳ tại Bắc Đới Hà, đến việc các lãnh đạo địa phương như ông Lý Gia Siêu giảm tần suất nhắc tên ông Tập, và thậm chí là chỉ trích đến từ giới thân Bắc Kinh quốc tế – tất cả đều cho thấy vị thế “nhất tôn” của ông Tập Cận Bình đang bị lung lay. Dù chưa có dấu hiệu về sự thay đổi nhân sự đột ngột, nhưng rõ ràng cục diện quyền lực tại Trung Quốc đang dần chuyển hướng, từ độc tài cá nhân sang lãnh đạo tập thể – điều từng bị lu mờ dưới thời ông Tập.

Theo: Tri thức VN