Sau khi phía Trung Quốc lên tiếng dọa sẽ trả đũa nếu Mỹ không rút lại kết luận đóng cửa Lãnh sứ quán Trung Quốc Houston, người đứng đầu cơ quan này cho biết sẽ tiếp tục mở cửa cho đến khi “có thông báo mới”. Tuy nhiên, các chuyên gia nói người đứng đầu cơ quan này không có quyền để tự quyết định sẽ vẫn mở cửa hay không.

Tuổi Trẻ dẫn tin từ trang Politico (Mỹ) ngày 23/7 cho hay: Bất chấp yêu cầu của Mỹ, Trung Quốc từ chối cam kết đóng cửa lãnh sự quán ở Houston”. Đây được xem là sự đe dọa thách thức trực tiếp yêu cầu của Bộ Ngoại giao Mỹ rằng cơ quan đại diện này phải bị đóng cửa trong vòng 72 giờ, trước ngày 24/7 (giờ Mỹ).

Cụ thể, trong cuộc phỏng vấn tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston – ông Thái Vĩ (Cai Wei) nói rằng Trung Quốc phản đối lệnh đóng cửa của Mỹ và văn phòng của ông vẫn sẽ mở cửa “cho đến khi có thông báo thêm”.

“Hôm nay chúng tôi vẫn hoạt động bình thường, vì vậy chúng tôi sẽ chờ xem điều gì sẽ xảy ra ngày mai”, ông Thái Vĩ nói nhưng không giải thích thêm.

Đồng thời kêu gọi phía Mỹ rút lại quyết định hôm 21/7, “Chúng tôi cho rằng, yêu cầu của phía Mỹ là không phù hợp với Công ước Vienna về các vấn đề lãnh sự, và cũng không tuân thủ thông lệ quốc tế, thông lệ ngoại giao, vi phạm hiệp ước lãnh sự Trung – Mỹ”, ông Thái nói.

Dân Trí dẫn phân tích của các chuyên gia, ông Thái Vĩ dường như không có thẩm quyền tự ra quyết định việc có tiếp tục mở cửa lãnh sự quán Houston hay không. 

“Họ phải đợi lệnh từ Bắc Kinh, và tôi cho rằng giới chức Mỹ và Trung Quốc đang liên hệ qua các kênh bí mật để thảo luận tình hình”, Ho-Fung Hung – giáo sư về kinh tế chính trị và xã hội học thuộc Đại học Johns Hopkins, nhận định và cho biết thêm: “Bắc Kinh có thể đưa ra chỉ đạo cho lãnh sự quán ở Houston vào phút chót”. Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington hiện chưa đưa ra bình luận.

Các chuyên gia cho rằng, nếu Trung Quốc từ chối đóng cửa lãnh sự quán Houston, đó sẽ là một hành động chưa từng có tiền lệ trong lịch sử Trung – Mỹ và Washington có thể tước thị thực của Tổng lãnh sự Trung Quốc và các nhân viên tại lãnh sự quán, cho phép lực lượng chấp pháp bắt giữ hoặc trục xuất họ. Về phần mình, ông Thái cho biết, ông không có ý định rời Mỹ ngay lập tức.