Nắng nóng gay gắt đang bao trùm nhiều tỉnh thành trên cả nước, với nền nhiệt ngoài trời có lúc vượt ngưỡng 40°C. Các chuyên gia cảnh báo tình trạng sốc nhiệt đang gia tăng và có thể gây tử vong nếu không được phát hiện, xử trí kịp thời.

Sốc nhiệt là gì? Vì sao nguy hiểm?

Theo ThS.BS Nguyễn Đức Lịch – Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, sốc nhiệt (heatstroke) là một cấp cứu y khoa nghiêm trọng xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng cao (từ 40°C trở lên), vượt quá khả năng điều hòa của cơ thể, thường do tiếp xúc lâu với thời tiết nắng nóng hoặc vận động cường độ cao ngoài trời.

Cơ thể con người có cơ chế làm mát tự nhiên thông qua tuyến mồ hôi. Tuy nhiên, khi ở môi trường nhiệt độ cao trong thời gian dài, đặc biệt khi không bổ sung đủ nước hoặc mặc trang phục không phù hợp, hệ thống làm mát này có thể bị quá tải hoặc ngưng hoạt động. Hệ quả là thân nhiệt tăng vọt, dẫn đến tổn thương hệ thần kinh trung ương, mất ý thức, rối loạn nhịp tim và thậm chí tử vong nếu không được can thiệp sớm.

“Sốc nhiệt có thể gây tổn thương đa cơ quan, tổn thương não vĩnh viễn và tử vong nhanh chóng. Đây là một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của nắng nóng mà người dân không nên chủ quan.” – BS Nguyễn Đức Lịch nhấn mạnh.

Dấu hiệu nhận biết người bị sốc nhiệt

Để phòng ngừa và can thiệp kịp thời, người dân cần nhận biết các dấu hiệu ban đầu của sốc nhiệt, bao gồm:

  • Nhiệt độ cơ thể cao (≥ 40°C)
  • Da nóng đỏ, khô hoặc đổ mồ hôi nhiều bất thường
  • Tim đập nhanh, khó thở
  • Choáng váng, buồn nôn, đau đầu dữ dội
  • Lú lẫn, mất phương hướng, rối loạn ý thức
  • Co giật hoặc bất tỉnh

Cần làm gì khi gặp người bị sốc nhiệt?

Trong trường hợp nghi ngờ hoặc phát hiện người bị sốc nhiệt, việc quan trọng nhất là làm mát cho nạn nhân ngay lập tức:

  • Đưa người bệnh đến nơi râm mát, thông thoáng
  • Cởi bớt quần áo, lau người bằng khăn ướt lạnh hoặc dùng túi đá chườm vào vùng nách, bẹn, cổ
  • Cho uống nước mát nếu nạn nhân còn tỉnh
  • Gọi cấp cứu ngay để được xử lý y tế chuyên sâu

“Việc xử trí càng sớm, khả năng cứu sống càng cao. Tuyệt đối không chờ đợi nạn nhân hồi phục tự nhiên, vì sốc nhiệt diễn tiến rất nhanh và nguy hiểm.” – BS Lịch cảnh báo.

Những đối tượng dễ bị sốc nhiệt nhất

Theo thống kê và cảnh báo của Bộ Y tế, một số nhóm người có nguy cơ cao hơn trong những đợt nắng nóng cực đoan gồm:

  • Người già và trẻ nhỏ
  • Người làm việc ngoài trời (công nhân, nông dân, shipper…)
  • Người mắc bệnh mãn tính (tim mạch, huyết áp, tiểu đường…)
  • Người uống ít nước hoặc mặc đồ dày, kín khi ra ngoài
  • Làm thế nào để phòng tránh sốc nhiệt?
  • Để bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng, chuyên gia khuyến cáo người dân nên:
  • Hạn chế ra ngoài vào khung giờ nắng gắt (10h – 16h)
  • Mặc quần áo sáng màu, thoáng mát, đội mũ rộng vành, đeo kính râm
  • Uống đủ nước, bổ sung điện giải (nước chanh, oresol, nước dừa…)
  • Không làm việc gắng sức liên tục ngoài trời
  • Không để trẻ nhỏ hoặc người già ở trong xe đóng kín cửa

Theo dõi sức khỏe bản thân và người thân, đặc biệt là khi có dấu hiệu bất thường về thân nhiệt, tim mạch hoặc thần kinh

Cần nâng cao ý thức cộng đồng

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến nền nhiệt tăng cao kéo dài, tình trạng sốc nhiệt được dự báo sẽ xuất hiện ngày càng thường xuyên hơn. Không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động, nắng nóng còn tạo ra những mối đe dọa nghiêm trọng về mặt y tế cộng đồng.

Người dân cần chủ động nâng cao hiểu biết về sốc nhiệt, không nên xem nhẹ các triệu chứng ban đầu, đồng thời trang bị kỹ năng sơ cứu cơ bản và luôn giữ tinh thần cảnh giác trong những ngày cao điểm nắng nóng.

“Mỗi hành động kịp thời có thể cứu một mạng sống. Đừng chủ quan với nắng nóng!” – ThS.BS Nguyễn Đức Lịch nhấn mạnh.

Theo: Kienthuc