Cục Đường bộ Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng đề án thu phí trên 5 tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư gồm: Mai Sơn – Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 – Nghi Sơn, Nghi Sơn – Diễn Châu, Vĩnh Hảo – Phan Thiết và Phan Thiết – Dầu Giây. Đề xuất này nhằm khai thác hiệu quả tài sản hạ tầng và tạo nguồn thu bền vững cho ngân sách.

Mức phí đề xuất: Tùy theo chất lượng tuyến cao tốc

Theo nội dung đề án, các tuyến cao tốc được chia làm hai nhóm dựa vào mức độ hoàn thiện hạ tầng:

  • Nhóm chưa đáp ứng đủ điều kiện thu phí (Mai Sơn – QL45, QL45 – Nghi Sơn, Nghi Sơn – Diễn Châu, Vĩnh Hảo – Phan Thiết): Đề xuất mức phí thấp nhất 900 đồng/km đối với xe dưới 12 chỗ, xe tải dưới 2 tấn.
  • Nhóm đạt chuẩn thu phí (Phan Thiết – Dầu Giây: có đủ 4 làn xe, làn dừng khẩn cấp liên tục): Đề xuất mức phí thấp nhất 1.300 đồng/km.

Bảng mức phí chi tiết theo nhóm phương tiện:

NhómLoại xeMức 1 (cao tốc đạt chuẩn)Mức 2 (cao tốc chưa đạt chuẩn)
1Xe < 12 chỗ, xe tải < 2 tấn, xe buýt công cộng1.300 đồng/km900 đồng/km
2Xe 12–30 chỗ, xe tải 2–4 tấn1.950 đồng/km1.350 đồng/km
3Xe > 31 chỗ, xe tải 4–10 tấn2.600 đồng/km1.800 đồng/km
4Xe tải 10–18 tấn, container < 40 feet3.250 đồng/km2.250 đồng/km
5Xe tải > 18 tấn, container ≥ 40 feet5.200 đồng/km3.600 đồng/km

Dự kiến thu về 1.700 tỷ đồng mỗi năm

Cục Đường bộ Việt Nam ước tính sau khi trừ chi phí tổ chức thu phí, việc áp dụng đề án trên 5 tuyến cao tốc sẽ nộp ngân sách khoảng 1.700 tỷ đồng/năm. Đây là nguồn thu quan trọng phục vụ duy tu, bảo dưỡng và phát triển kết cấu hạ tầng giao thông.

Thời hạn thu phí và quản lý tài sản

Theo Thông tư 23/2023 của Bộ Tài chính, thời gian hao mòn thiết bị máy móc phục vụ thu phí là từ 5–8 năm. Vì vậy, Cục Đường bộ đề xuất thời hạn khai thác thu phí là 7 năm. Trong thời gian này, cơ quan chức năng sẽ giám sát chặt chẽ hoạt động thu phí, đảm bảo minh bạch, thu đúng và đủ.

Cả nước có 12 cao tốc do Nhà nước quản lý

Hiện tại, Việt Nam có 12 tuyến cao tốc do Nhà nước làm chủ đầu tư và trực tiếp quản lý. Ngoài 5 tuyến đang được đề xuất thu phí, còn 7 tuyến khác đang khai thác nhưng chưa đủ điều kiện thu phí gồm:

  • Hà Nội – Thái Nguyên
  • Lào Cai – Kim Thành
  • Cao Bồ – Mai Sơn
  • Cam Lộ – La Sơn
  • La Sơn – Túy Loan
  • TP HCM – Trung Lương

Các tuyến này sẽ tiếp tục được nghiên cứu và đề xuất thu phí trong giai đoạn tiếp theo khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định mới.

Đề án thu phí cao tốc được xây dựng căn cứ theo Luật Đường bộ 2024, được Quốc hội thông qua ngày 27/6/2024. Luật đã bổ sung nhiều quy định quan trọng về quản lý, đầu tư và thu phí sử dụng đường bộ do Nhà nước đầu tư, tạo hành lang pháp lý cho việc triển khai thu phí đồng bộ, hiệu quả và minh bạch.

Theo Vnexpress