Từ ngày 9/4, hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ từ hàng chục quốc gia sẽ phải chịu mức thuế đối ứng mới, dao động từ 11% đến 84%. Chính sách thuế mới được cựu Tổng thống Donald Trump khởi xướng đang tạo ra cú sốc lớn cho kinh tế toàn cầu.

Mức thuế mới gây sốc toàn cầu

Theo lệnh có hiệu lực từ 0h01 ngày 9/4 (giờ Mỹ), thuế đối ứng Mỹ áp lên hàng nhập khẩu từ các đối tác thương mại lớn sẽ tăng vọt từ mức 10% lên 11-84%.

Trong đó:

  • Hàng hóa từ EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Ấn Độ chịu mức thuế từ 20-26%.
  • Việt Nam bị áp thuế lên tới 46%.
  • Trung Quốc là quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất với mức thuế 84%, nâng tổng mức thuế bổ sung trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump lên đến 104%.

Hơn 180 quốc gia bị ảnh hưởng

Chính sách thuế mới được Donald Trump công bố ngày 2/4, nhắm vào hơn 180 quốc gia, với phạm vi áp dụng bao phủ hầu hết các loại hàng nhập khẩu. Ông Trump tuyên bố trên Truth Social:

“Tôi tự hào là Tổng thống của công nhân, không phải của các tập đoàn chuyển việc ra nước ngoài. Tôi bảo vệ người dân Mỹ, không phục vụ lợi ích tài chính hay chính trị.”

Những mặt hàng ngoài diện thuế

Mặc dù biện pháp thuế áp rộng, một số mặt hàng vẫn ngoài diện chịu thuế đối ứng:

  • Nhôm, thép, ôtô, phụ tùng: giữ nguyên mức thuế 25% đã áp trước đó.
  • Vàng, đồng, dược phẩm, chất bán dẫn, gỗ: không bị ảnh hưởng.
  • Năng lượng và khoáng sản không có tại Mỹ: được miễn trừ.

Canada và Mexico cũng không bị áp thêm thuế, do hai nước này đã nằm trong diện điều chỉnh theo Hiệp định USMCA. Một số sản phẩm từ hai nước láng giềng thậm chí còn được hoãn áp thuế trong thông báo mới nhất của ông Trump.

Thị trường tài chính toàn cầu lao dốc

Thông tin Mỹ tăng thuế khiến thị trường tài chính toàn cầu rúng động:

  • Nikkei 225 (Nhật) giảm 3,7%
  • Kospi (Hàn Quốc) giảm gần 1,4%
  • S&P/ASX 200 (Australia) mất 1,7%
  • Stoxx 600 (châu Âu) giảm 2,55%
  • CAC 40 (Pháp), DAX (Đức), FTSE (Anh) đều lao dốc từ 2-2,6%

Các ngành bị ảnh hưởng nặng nhất gồm ngân hàng, khai khoáng và dầu khí.

Rủi ro suy thoái và lạm phát

Chính sách thuế đối ứng của Donald Trump làm dấy lên lo ngại về một cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu mới. Chủ tịch Fed Jerome Powell cảnh báo thuế này có thể đẩy lạm phát tăng cao và làm chậm tăng trưởng của Mỹ.

Nhiều ngân hàng lớn cũng đã nâng cảnh báo suy thoái trong vòng 12 tháng tới.

Các quốc gia tìm cách ứng phó

Để giảm thiểu tác động, nhiều nước đã tung các gói hỗ trợ nội địa và nhanh chóng tìm kiếm đàm phán với Mỹ. Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, hiện có gần 70 quốc gia đã tiếp xúc với Washington để điều chỉnh cán cân thương mại và tránh bị áp thuế nặng.

Chính sách thuế đối ứng của Mỹ không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các quốc gia xuất khẩu, trong đó có Việt Nam, mà còn làm lung lay thị trường tài chính toàn cầu. Trong bối cảnh kinh tế thế giới đang phục hồi sau đại dịch, đây có thể là cú đấm mạnh dẫn đến những thay đổi sâu rộng trong cấu trúc thương mại quốc tế thời gian tới.