Sự xuất hiện của biến thể NB.1.8.1 đang khiến số ca mắc COVID-19 tại TPHCM tăng nhanh, buộc ngành y tế phải kích hoạt hệ thống giám sát và phòng chống dịch ở mức cảnh giác cao.

Biến chủng mới lan rộng, chiếm hơn 80% mẫu bệnh phẩm tại TPHCM

Tối 25/5, Sở Y tế TPHCM xác nhận thành phố đã phát hiện sự xuất hiện của biến chủng COVID-19 mới NB.1.8.1 với tỷ lệ chiếm ưu thế. Đây là biến thể phụ của dòng XDV.1 – kết quả tái tổ hợp giữa hai biến chủng JN.1 và XDE – hiện đang gây gia tăng số ca mắc tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Theo kết quả giải trình tự gen do nhóm nghiên cứu COVID-19 của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM phối hợp với Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU), NB.1.8.1 chiếm đến 83% mẫu bệnh phẩm của các ca nhập viện điều trị trong tuần thứ 3 của tháng 5/2025.

Biến chủng này được ghi nhận lần đầu vào đầu năm 2025 và hiện đã lan đến ít nhất 22 quốc gia, bao gồm Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Trung Quốc, Thái Lan, Đài Loan (Trung Quốc) cùng nhiều quốc gia khác tại châu Âu và châu Á.

WHO chưa xếp loại nguy cơ, nhưng cần cảnh giác với nhóm nguy cơ cao

Dù lan rộng, đến thời điểm hiện tại, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vẫn chưa đưa NB.1.8.1 vào nhóm biến thể nguy cơ như VUM (biến thể cần theo dõi), VOI (biến thể đáng quan tâm) hay VOC (biến thể đáng lo ngại). Các dữ liệu hiện tại cũng chưa cho thấy biến chủng này gây bệnh nặng hơn hoặc có tốc độ lây lan vượt trội so với các biến thể trước.

Tuy nhiên, tại các khu vực như Đài Loan (Trung Quốc), nơi NB.1.8.1 đang chiếm ưu thế, các ca bệnh nặng chủ yếu rơi vào nhóm chưa tiêm đủ vắc xin, người cao tuổi hoặc có bệnh nền – điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo đối với công tác bảo vệ nhóm dân cư dễ tổn thương.

Theo CBS News, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (US-CDC) cũng đã phát hiện NB.1.8.1 trên nhiều hành khách quốc tế tại các sân bay lớn – cho thấy mức độ lan rộng toàn cầu của biến chủng này.

Ca mắc tại TPHCM tăng gấp 5 lần, ngành y tế yêu cầu toàn hệ thống sẵn sàng

Hệ thống giám sát dịch bệnh tại TPHCM ghi nhận số ca mắc COVID-19 tăng từ tuần 16 đến tuần 20 của năm 2025 (14/4 – 18/5). Trung bình mỗi tuần có 11 ca mắc – gấp 5 lần so với mức 1-2 ca/tuần trong 15 tuần đầu năm. Riêng tuần thứ 20, số ca vọt lên 26, cao hơn nhiều so với trung bình 10 ca/tuần trong 4 tuần trước đó.

Từ đầu năm đến nay, TPHCM ghi nhận 79 ca mắc COVID-19, trong đó có 43 ca điều trị nội trú và 36 ca điều trị ngoại trú. Dù chưa có trường hợp nặng phải thở máy, các chuyên gia vẫn cảnh báo nguy cơ bùng phát nếu không được kiểm soát kịp thời.

Trước tình hình này, Sở Y tế TPHCM đã ban hành công văn số 5423/SYT-NVY ngày 21/5, yêu cầu toàn bộ hệ thống y tế từ tuyến dự phòng đến điều trị phải duy trì trạng thái sẵn sàng cao nhất.

Các cơ sở y tế cần đảm bảo khả năng thu dung, cấp cứu và điều trị hiệu quả, đặc biệt là phát hiện sớm tình trạng chuyển nặng để xử lý kịp thời, bảo vệ nhóm có nguy cơ cao.

Không chủ quan, không hoang mang – Chủ động phòng bệnh vẫn là chìa khóa

Ngành y tế khuyến cáo người dân tuyệt đối không chủ quan trước biến chủng mới, đồng thời cũng không hoang mang lo lắng thái quá. Những biện pháp phòng bệnh đơn giản nhưng hiệu quả như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, hạn chế tụ tập nơi đông người, ăn uống điều độ, tập thể dục nâng cao sức khỏe và đi khám khi có dấu hiệu bất thường vẫn là chìa khóa để bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng.

Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TPHCM (HCDC) đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với OUCRU để giám sát biến động dịch tễ, đánh giá nguy cơ và đề xuất các biện pháp ứng phó phù hợp với tình hình thực tế.

Theo: Tiền Phong