Trung Quốc phá dỡ 300 đập, đóng cửa nhà máy thủy điện nhỏ trên sông Xích Thủy, nhánh chính sông Dương Tử, để bảo vệ cá quý hiếm và khôi phục hệ sinh thái.

Trung Quốc đang nỗ lực khôi phục hệ sinh thái sông Dương Tử. Việc phá dỡ 300 con đập và đóng cửa các nhà máy thủy điện nhỏ trên sông Xích Thủy là bước đi quan trọng. Sông Xích Thủy, nhánh chính của thượng nguồn sông Dương Tử, đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo tồn các loài cá bản địa quý hiếm. Những động thái này nhằm cải thiện dòng chảy và môi trường sống tự nhiên.

Phá dỡ đập sông Dương Tử: Bước tiến bảo vệ cá quý hiếm

Tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc đã phá dỡ 300 trong tổng số 357 con đập trên sông Xích Thủy. Đồng thời, 342 trong 373 nhà máy thủy điện nhỏ ngừng hoạt động. Các đập và nhà máy này từng cản trở dòng chảy, làm khô cạn một số đoạn sông. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống của các loài cá di cư. Việc tháo dỡ đập giúp khôi phục chu kỳ sinh sản tự nhiên. Nhiều loài cá quý hiếm, như cá tầm Dương Tử, đang có cơ hội hồi sinh.

Sông Xích Thủy dài hơn 400 km, chảy qua Vân Nam, Quý Châu và Tứ Xuyên. Đây là nơi sinh sống cuối cùng của nhiều loài cá bản địa. Hệ thống đập dày đặc trước đây gây suy giảm lưu lượng nước. Hậu quả là môi trường sinh sản của cá bị thu hẹp đáng kể. Các nhà sinh thái học kỳ vọng việc phá dỡ đập sẽ cải thiện tình hình.

Cá tầm Dương Tử: Dấu hiệu hồi sinh đầy triển vọng

Cá tầm Dương Tử được thả về tự nhiên trên một đoạn sông ở tỉnh Quý Châu, Trung Quốc vào tháng 4/2025. (Ảnh: 24h)

Cá tầm Dương Tử, từng bị tuyên bố tuyệt chủng ngoài tự nhiên vào năm 2022, đang có dấu hiệu phục hồi. Nhóm nghiên cứu của Viện Thủy sinh học Trung Quốc, do ông Lưu Phi dẫn dắt, đã thả cá tầm xuống sông Xích Thủy trong các năm 2023 và 2024. Những con cá này thích nghi tốt và sinh trưởng ổn định. Tháng 4/2025, nhóm thả 20 con cá trưởng thành tại Quý Châu. Chỉ vài tuần sau, họ ghi nhận hành vi đẻ trứng tự nhiên và sự xuất hiện của cá con.

Ông Lưu Phi cho biết môi trường sông Xích Thủy hiện đáp ứng được nhu cầu sinh sản của cá tầm. Kết quả này là minh chứng cho hiệu quả của việc tháo dỡ đập. Tuy nhiên, vẫn cần thêm thời gian để đánh giá sự phục hồi lâu dài. Các nhà khoa học đang tiếp tục theo dõi quần thể cá.

Phá dỡ đập sông Dương Tử: Biện pháp bảo vệ toàn diện

Ngoài phá dỡ đập, Trung Quốc áp dụng nhiều chính sách bảo vệ sông Dương Tử. Từ năm 2020, nước này cấm đánh bắt cá trong 10 năm. Việc khai thác cát trên sông cũng bị cấm. Những biện pháp này giúp cải thiện chất lượng nước rõ rệt. Theo ông Chu Kiến Quân, giáo sư Đại học Thanh Hoa, việc dừng hoạt động thủy điện không nhất thiết là phá bỏ toàn bộ công trình. Mục tiêu là điều chỉnh phương thức vận hành để ưu tiên nhu cầu sinh thái.

Kế hoạch cải tạo sông Dương Tử bắt đầu từ năm 2020. Các nỗ lực này đã mang lại kết quả tích cực. Chất lượng nước tại sông và các nhánh được cải thiện. Hệ sinh thái thủy sinh dần hồi phục, tạo điều kiện cho các loài cá quý hiếm phát triển. Trung Quốc đang tiếp tục theo dõi và mở rộng các biện pháp bảo vệ.

Theo: 24h