Công ty Bảo Tín Minh Châu bị kết luận có nhiều vi phạm trong hoạt động kinh doanh vàng, từ bán vàng vượt giá niêm yết, sai phạm thương mại điện tử đến loạt lỗi nghiêm trọng về phòng chống rửa tiền; khiến thông tin vụ việc phải chuyển sang Bộ Công an điều tra.

Kết luận thanh tra hé lộ hàng loạt vi phạm nghiêm trọng

Ngày 23.5.2025, Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ký ban hành Kết luận số 22/KL-TTNH4, chính thức chỉ ra nhiều sai phạm tại Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu (Công ty BTMC). Đây là kết quả của đợt thanh tra thực hiện theo Quyết định số 324/QĐ-TTGSNH2 ngày 17.5.2024 của Chánh Thanh tra, Giám sát ngân hàng, nhằm kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại doanh nghiệp.

Theo kết luận, ngoài các sai phạm về kế toán, hóa đơn, chứng từ và thuế, Công ty BTMC còn vi phạm nghiêm trọng trong các hoạt động kinh doanh vàng, thương mại điện tử và phòng chống rửa tiền. Một số dấu hiệu vi phạm được xác định có thể cấu thành hành vi phạm tội, vì vậy NHNN đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc sang Bộ Công an để điều tra và xử lý theo quy định.

Bán vàng cao hơn giá niêm yết, vi phạm báo cáo và thương mại điện tử

Cụ thể, Công ty BTMC bị phát hiện bán vàng với giá cao hơn giá niêm yết công khai – hành vi vi phạm rõ ràng quy định về minh bạch giá cả trong giao dịch vàng miếng.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng không thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo mua bán vàng theo quy định của NHNN. Trong lĩnh vực thương mại điện tử, Công ty BTMC không công bố thông tin vận chuyển; giao nhận, quy trình xử lý khiếu nại hay chính sách bảo vệ thông tin cá nhân trên “website: btmc.vn”; vi phạm hàng loạt quy định của pháp luật hiện hành về bảo vệ người tiêu dùng.

Đặc biệt, doanh nghiệp có dấu hiệu “đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa” nhằm thu hút khách hàng từ đối thủ – hành vi bị coi là cạnh tranh không lành mạnh.

Vi phạm nghiêm trọng quy định phòng, chống rửa tiền

Một trong những điểm đáng lo ngại nhất trong kết luận thanh tra là các vi phạm liên quan đến công tác phòng, chống rửa tiền (PCRT). Theo đó, Công ty BTMC ban hành quy định nội bộ về PCRT không đúng thẩm quyền và không đầy đủ nội dung. Doanh nghiệp không thực hiện lưu trữ thông tin giao dịch cần báo cáo; không có hệ thống xác định khách hàng nước ngoài có ảnh hưởng chính trị; không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro rửa tiền; không báo cáo giao dịch có giá trị lớn như quy định.

Chưa dừng lại, Công ty BTMC còn không phân công nhân sự phụ trách công tác PCRT, không đào tạo nhân viên về phòng chống rửa tiền và phòng chống tài trợ khủng bố – một yêu cầu bắt buộc trong hoạt động tài chính liên quan đến vàng.

Kết luận cũng chỉ rõ, Công ty BTMC đã hạch toán chi phí quà tặng vào giá vốn hàng hóa không đúng quy định. Điều này dẫn đến việc làm giảm số thuế giá trị gia tăng phải nộp, vi phạm pháp luật về thuế và kế toán.

Người đại diện pháp luật, lãnh đạo và nhân viên Công ty BTMC bị nhận xét là chưa nghiêm túc tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến kinh doanh vàng, PCRT và nghĩa vụ thuế.

Chuyển hồ sơ sang Bộ Công an, xử phạt 2,64 tỷ đồng

Sau khi hoàn tất thanh tra, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm pháp luật tại Công ty BTMC sang Bộ Công an để tiếp tục xác minh và điều tra. Đồng thời, Chánh Thanh tra NHNN cũng ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền phạt lên đến 2,64 tỷ đồng.

NHNN yêu cầu Công ty BTMC khẩn trương chấm dứt toàn bộ hành vi vi phạm, nghiêm túc chấn chỉnh và khắc phục các thiếu sót đã được chỉ ra. Doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ các quy định về thông tin, báo cáo giao dịch vàng miếng, niêm yết giá công khai; tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật về PCRT, kế toán, hóa đơn, chứng từ và thuế.

Vụ việc này một lần nữa cho thấy sự cần thiết trong việc tăng cường giám sát hoạt động kinh doanh vàng và thương mại điện tử tại Việt Nam, đặc biệt với những doanh nghiệp có quy mô lớn và tầm ảnh hưởng như Bảo Tín Minh Châu.

Theo: Cand