Tối 13/04, Thời báo Hoàn Cầu, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, dẫn lời phát ngôn viên của hải quân Trung Quốc cho hay nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh của nước này đã lần lượt vượt qua eo biển Miyako, eo Ba Sĩ và tiến vào Biển Đông để tổ chức tập trận.

Trung Quốc: Lợi dụng dịch bệnh, chế giễu Mỹ, ngang ngược ở Biển Đông

Việt Nam phản ứng về tin nhóm tàu Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế

Báo Trung Quốc nói ‘Việt Nam xâm phạm Biển Đông vì bất lực trong chống dịch’

Trước đó, phía Đài Bắc thông báo nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh cũng đã tập trận ở khu vực biển ngoài khơi Đài Loan.

Hãng tin Reuters hôm 12/04 dẫn nguồn từ Đài Loan cho hay lực lượng phòng vệ vùng lãnh thổ này thông báo nhóm tàu trên vừa tổ chức tập trận ở vùng biển Đài Loan và Đài Bắc đang giám sát chặt chẽ cuộc tập trận trên.

Liên quan nhóm chiến hạm trên, tối 11/04, Bộ Quốc phòng Nhật phát thông cáo cho biết nhóm tàu chiến này đã đi qua eo biển Miyako để đến khu vực tây Thái Bình Dương. Theo phía Nhật, nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh gồm tổng cộng 6 chiến hạm.

Sau khi Bắc Kinh công bố nội dung cuộc tập trận, giới chuyên gia quốc tế nhận xét đây là hoạt động tiền trạm để Bắc Kinh tiến hành một cuộc tập trận của nhóm tác chiến tàu sân bay ở vùng Thái Bình Dương.

Chuyên gia nói gì?

Phô trương sức mạnh – Tiến sĩ James Holmes (Đại học Hải chiến Mỹ)

“Bằng cách thể hiện một lực lượng đầy đủ của nhóm tác chiến tàu sân bay, Bắc Kinh muốn phô trương sức mạnh để ép buộc các nước khác ở Đông Nam Á.”

Đe dọa láng giềng – Tiến sĩ Patrick Cronin (Chủ tịch Chương trình An ninh châu Á – Thái Bình Dương, Viện Nghiên cứu Hudson, Mỹ)

“Bắc Kinh đang công khai sử dụng tàu sân bay tập trận để đe dọa các nước láng giềng và bao gồm cả răn đe Đài Loan.
Động thái này còn nhằm thể hiện tàu sân bay Trung Quốc có thể hoạt động như tàu sân bay Mỹ USS Theodore Roosevelt, vốn đang phải neo tại đảo Guam vì dịch bệnh Covid-19.”

Né tránh chỉ trích lợi dụng dịch bệnh – Giáo sư James Kraska (Chuyên về luật Hàng hải quốc tế – Đại học Hải chiến Mỹ)

“Trung Quốc tuyên bố rằng cuộc tập trận thường lệ, đã được lên kế hoạch từ trước. Nhưng tuyên bố này có thể chỉ nhằm mục đích né tránh việc Bắc Kinh bị chỉ trích đã lợi dụng tình hình các nước đang ứng phó dịch bệnh để tăng cường hoạt động ở vùng biển Thái Bình Dương.”

Đe dọa Đài Loan và sẵn sàng dùng vũ lực – Phó giáo sư Stephen Robert Nagy (Đại học Cơ Đốc giáo quốc tế – Nhật Bản, Học giả tại Quỹ châu Á – Thái Bình Dương ở Canada)

“Bắc Kinh đang sử dụng cuộc tập trận của tàu sân bay Liêu Ninh ở vùng biển ngoài khơi Đài Loan để gửi thông điệp đến Đài Bắc rằng quân sự vẫn là một trong các chọn lựa để thống nhất Đài Loan nếu Đài Bắc tiếp tục tìm cách độc lập”.

“Không những vậy, khi cho tàu sân bay tập trận ở Biển Đông, Bắc Kinh cũng gửi thông điệp đe dọa đến các nước ASEAN liên quan tranh chấp chủ quyền tại vùng biển này. Đưa ra tuyên bố chủ quyền (phi pháp), Trung Quốc vẫn tự cho rằng Biển Đông là lợi ích cốt lõi của nước này. Vì thế, cuộc tập trận của tàu Liêu Ninh còn ẩn chứa cả tín hiệu rằng Bắc Kinh sẵn sàng dùng vũ lực để bảo vệ lợi ích cốt lõi.”

Đánh lạc hướng dư luận – Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp của Viện nghiên cứu Đông Nam Á ISEAS-Yusof Ishak có trụ sở ở Singapore

Tiến sĩ Hợp nói với Reuters rằng đây “là hành động của Bắc Kinh nhằm một lần nữa đưa ra các tuyên bố chủ quyền không có cơ sở trên biển Đông.”

“Trung Quốc đang lợi dụng việc đánh lạc hướng vào đại dịch virus corona để tăng cường tuyên bố chủ quyền trên biển Đông giữa lúc Mỹ và châu Âu đang phải đối phó với loại virus mới.”