Gần 2.000 hộ dân trồng 3.000 ha lúa ST25 theo mô hình “nông nghiệp quay về tự nhiên” – sáng kiến độc đáo của kỹ sư Hồ Quang Cua, người lai tạo giống gạo ngon nhất thế giới.

Gạo ngon từ triết lý nông nghiệp tuần hoàn

Gạo ST25 – giống lúa Việt đạt giải nhất thế giới năm 2019 và 2023 – được canh tác không dựa vào phân hóa học hay thuốc trừ sâu. Kỹ sư Hồ Quang Cua xây dựng mô hình trồng lúa tuần hoàn, sử dụng vi sinh, nấm và vi khuẩn để cải tạo đất, tăng đề kháng, giảm sâu bệnh.

“Nếu để tự nhiên kiểm soát, sâu hại sẽ bị thiên địch tiêu diệt, đất khỏe, cây khỏe, người trồng cũng khỏe”, ông Cua lý giải.

Ông Hồ Quang Cua trên cánh đồng lúa ST25 (Ảnh VnExpress)

Từ thất bại hữu cơ đến vùng lúa an toàn

Năm 2017, ông từng canh tác lúa hữu cơ nhưng thất bại do nhiễm thuốc từ drone của vùng lân cận. Từ đó, ông chuyển hướng sang mô hình “lúa an toàn” – không đạt chuẩn hữu cơ nhưng vẫn hạn chế tối đa hóa chất.

Hiện ông xây dựng vùng nguyên liệu khoảng 3.000 ha tại Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang. Theo ông, mô hình chỉ hiệu quả khi được nhân rộng đồng bộ, tránh ảnh hưởng chéo giữa các hộ.

Lợi ích kép: tăng thu nhập – bảo vệ môi trường

Năng suất lúa ST25 hiện đạt 6 tấn/ha, giá bán cao hơn lúa thường từ 3.000 đồng/kg. Nông dân thu lãi 50–60 triệu đồng/ha mỗi vụ mà không phải xịt thuốc, không lo độc hại.

“Giảm chi phí, tăng chất lượng, bảo vệ đất và khí hậu – đó là nền nông nghiệp Việt cần hướng tới”, kỹ sư Cua nhấn mạnh.

Cần sự tiếp sức từ Nhà nước

Thứ trưởng Trần Thanh Nam (thứ 2 từ phải qua) tham quan mô hình sản xuất lúa an toàn ở thị xã Ngã Năm,
Sóc Trăng (Ảnh: VnExpress)

Dù mô hình mang lại hiệu quả rõ rệt, ông Cua cho rằng vẫn thiếu hệ thống sản xuất chế phẩm vi sinh bài bản trong nước. Ông đề xuất hỗ trợ đào tạo nông dân, tổ chức hợp tác xã và quản lý vùng sản xuất để phù hợp với mục tiêu 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp.

Tháng 2 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam đã đánh giá cao mô hình lúa ST25 tại Ngã Năm và cam kết nhân rộng, đưa thương hiệu gạo Việt vươn xa toàn cầu.

Theo VnExpress