Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 25/7 ra thông báo phản đối việc giới chức Hoa Kỳ phá khóa tiến vào Tổng lãnh sự quán của nước này ở Houston, đồng thời yêu cầu đóng cửa Tổng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô để trả đũa.

Căng thẳng Mỹ – Trung liên tục gia tăng quanh nhiều vấn đề như nguồn gốc và cách xử lý Covid-19, tranh chấp thương mại, yêu sách chủ quyền phi lý của Bắc Kinh với Biển Đông, luật an ninh áp đặt cho Hong Kong, vấn đề Đài Loan và Tân Cương. Mới đây nhất là sự việc tại Lãnh sự quán của Trung Quốc tại Houston.

Ngày 21/7, Washington đột ngột yêu cầu Trung Quốc đóng cửa Tổng lãnh sự quán ở Houston trong vòng 72 giờ. Nhà chức trách Mỹ cho biết cơ quan đại diện ngoại giao này bị đóng cửa do liên quan tới các hoạt động gián điệp và gian lận hộ chiếu, đóng cửa Cơ quan này để bảo vệ sở hữu trí tuệ và thông tin cá nhân của Hoa Kỳ.

anh ninh tại Lãnh sự quán Trung Quốc
Giới chức an ninh Hoa Kỳ có mặt tại Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston – ảnh trên VietNamNet.

Sáng 24/7, Mỹ bắt giữ 4 người trong mạng lưới được sự hỗ trợ từ các tổng lãnh sự quán Trung Quốc đã gian lận khi xin thị thực gồm có Wang Xin, Song Chen, Zhao Kaikai và Tang Juan. Những người này được cho là có liên quan đến Lãnh sự quán Houston.

Bộ Tư pháp Mỹ thông báo nhà khoa học Trung Quốc tên Juan Tang bị cáo buộc gian lận thị thực khi che giấu mối quan hệ với quân đội Trung Quốc. Bà này bị khởi tố hồi tháng 6, được cho là trốn trong Tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở TP.San Francisco (bang California).

Chiều 24/7, hết thời hạn 72 giờ theo yêu cầu của Mỹ, phía Trung Quốc không đóng cửa, Tổng lãnh sự quán tại Houston đóng cả 3 lớp cửa, gồm cả cửa thép chống bom.

16h chiều 24/7, loạt xe SUV màu đen, xe tải và bán tải màu trắng đã xuất hiện trước tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston, bang Texas. Các nhân viên hành pháp Mỹ và quan chức Bộ Ngoại giao dẫn đầu đã tìm cách vào cơ sở ngoại giao này qua ba cánh cửa nhưng không thành công.

Sau đó, một nhóm người cùng một phương tiện chuyên dụng đã phá khóa cửa sau và vào bên trong khu phức hợp tổng lãnh sự quán Trung Quốc.

Sau khi Nhà chức trách đi vào bên trong, hai nhân viên mặc đồng phục của Cục an ninh Ngoại giao Mỹ tới gác bên ngoài cửa sau của tòa nhà. Nhà chức trách và các nhân viên này không trả lời câu hỏi của phóng viên báo chí tại hiện trường.

tiếp quản ĐSQ
Nhân viên an ninh Mỹ chuyển đồ tại tòa Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston – ảnh trên Baogiaothong.

Khoảng hai giờ xem xét bên trong tòa nhà, các quan chức chính phủ Mỹ lên một chiếc xe van và rời đi, bó trí cảnh sát và bộ phận an ninh Houston ở lại bảo vệ hiện trường.

Trái với những suy đoán to tát, việc làm này của nhóm cảnh sát và an ninh người Mỹ có lẽ cũng chỉ là hoạt động kiểm tra và tiếp quản bình thường.

Ngày 25/7, giới chức Trung Quốc yêu cầu đóng cửa Tổng lãnh sự quán Mỹ ở Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên, nhằm đáp trả Mỹ đóng Tổng lãnh sự quán ở Houston.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân nói một số nhân viên lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô hành động không phù hợp với vị trí công việc và gây tổn hại lợi ích của nước sở tại, nhưng không đưa ra thông tin chi tiết.

Mỹ mở tổng lãnh sự quán tại thành phố Thành Đô từ năm 1985 để thực hiện công tác lãnh sự ở khu vực tây nam Trung Quốc, gồm các tỉnh Tứ Xuyên, Vân Nam, Quý Châu, khu tự trị Tây Tạng và Trùng Khánh. Cơ sở ngoại giao này có hơn 200 nhân viên và được coi là có tầm quan trọng trong chiến lược của Hoa Kỳ vì liên quan đến Tây Tạng.