Những người trẻ được cha mẹ bảo bọc quá mức thường thiếu kỹ năng sống, dễ bị lừa đảo và gặp khó khăn trong tự lập, như trường hợp của Minh Thành và Thái Tuấn.

Thực trạng bảo bọc quá mức ở người trẻ

Nhiều người trẻ tại Việt Nam lớn lên trong sự chăm sóc kỹ lưỡng từ cha mẹ, dẫn đến việc thiếu kỹ năng sống cơ bản. Minh Thành, 22 tuổi, ở Quảng Ninh, là một ví dụ điển hình. Từ nhỏ, cậu được mẹ làm thay mọi việc, từ nấu ăn, giặt giũ đến sắp xếp đi lại. Điều này khiến Thành trở nên ngây ngô, dễ bị lừa 100 triệu đồng bởi một cuộc gọi giả danh công an. Tương tự, Thái Tuấn, 30 tuổi, ở Nghệ An, phụ thuộc hoàn toàn vào quyết định của mẹ, từ công việc đến hôn nhân, dẫn đến cuộc sống thụ động và bế tắc.

Hậu quả của việc bảo bọc quá đà

Theo tiến sĩ tâm lý Nguyễn Thị Minh, những người trẻ như Thành và Tuấn thường thiếu mục tiêu sống và khả năng đối diện thách thức. Nghiên cứu từ Đại học Stanford (2021) chỉ ra rằng những người có cha mẹ luôn kiểm soát chặt chẽ dễ bị lo âu, trầm cảm và mất tự tin. Minh Thành, sau khi bị lừa, càng co mình, không dám theo đuổi cơ hội du học vì sợ không thể tự lập. Thái Tuấn thì gặp khủng hoảng trong hôn nhân do sự thụ động kéo dài.

Nguyên nhân dẫn đến bảo bọc quá mức

Cha mẹ, đặc biệt những người từng trải qua khó khăn kinh tế, thường muốn con cái tránh khổ sở như mình. Điều này dẫn đến hiện tượng “cha mẹ trực thăng”, luôn kiểm soát và làm thay con mọi việc. Tiến sĩ Đinh Thiên Ái cho rằng văn hóa Á Đông, đề cao sự hy sinh và vâng lời, cũng góp phần khiến phụ huynh can thiệp sâu vào cuộc sống của con. Nỗi lo về xã hội phức tạp càng khiến họ bảo vệ con quá mức.

Giải pháp giúp người trẻ tự lập

Tiến sĩ Minh nhấn mạnh rằng cha mẹ cần chuyển từ vai trò “làm thay” sang “đồng hành”, để con trải nghiệm và học từ sai lầm. Một ví dụ thực tế là trường hợp người mẹ nhận ra sai lầm khi con gái 17 tuổi không biết tự lo bữa ăn. Bà bắt đầu dạy con lại từ những kỹ năng cơ bản. Với người trẻ, việc rèn luyện bản lĩnh đòi hỏi sự kiên nhẫn, như Hoàng Anh, 22 tuổi, ở TP HCM. Từ một người được nuông chiều, cậu học cách tự nấu ăn, đi chợ và làm thêm để tự lập.

Hoàng Anh tự chủ trong cuộc sống, học cách tự thoát khỏi vỏ bọc của cha mẹ. ( Ảnh nhân vật cung cấp)

Hành trình thay đổi của người trẻ

Hoàng Anh, từng bị gọi là “đứa trẻ to xác”, đã thay đổi khi sống tự lập ở nhà trọ. Cậu học cách quản lý cuộc sống và trân trọng giá trị lao động. Ngược lại, Thái Tuấn vẫn chật vật thoát khỏi sự phụ thuộc vào mẹ. Sau khi bị lừa và lâm nợ, anh nhận ra cần thay đổi cách nuôi dạy con mình trong tương lai. Tiến sĩ Minh khẳng định: “Cuộc sống là người thầy nghiêm khắc nhưng công bằng. Trải nghiệm sớm giúp người trẻ rèn luyện khả năng thích nghi.”

Theo: VnExpress