Nhiều người cho rằng thiếu máu chỉ là triệu chứng nhẹ, dễ điều chỉnh bằng dinh dưỡng. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo: đây có thể là dấu hiệu ban đầu của ung thư, đặc biệt nếu kéo dài hoặc đi kèm các triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt, khó tập trung.

Thiếu máu: hội chứng phổ biến nhưng dễ chủ quan

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu máu ảnh hưởng đến gần 2 tỷ người trên toàn cầu – tương đương khoảng 24,8% dân số. Đây không phải là bệnh riêng biệt mà là hội chứng của nhiều bệnh lý tiềm ẩn, đôi khi rất nguy hiểm.

Bác sĩ CKII Nguyễn Thị Thảo, Phó trưởng khoa Bệnh máu lành tính (Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương) cảnh báo: “Thiếu máu cấp tính có thể gây sốc giảm thể tích, tổn thương cơ quan đích như suy tim, suy thận, suy hô hấp. Đây là tình trạng không thể chủ quan.”

Những ca bệnh cảnh báo: Tưởng đơn giản, hóa ra ung thư

Chị N.T.H (45 tuổi, Hà Nội) đến khám vì mệt mỏi, đau đầu và khó tập trung kéo dài. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy huyết sắc tố (Hb) chỉ còn 45g/L – mức thiếu máu nặng. Ngay lập tức chị được nhập viện cấp cứu và truyền máu.

“Nếu chậm trễ có thể suy tim, đột quỵ”, bác sĩ cho biết.

Tại Quảng Ninh, bà P.T.N (62 tuổi) cũng có triệu chứng tương tự. Sau khi làm các xét nghiệm chuyên sâu, bà được chẩn đoán mắc ung thư dạ dày giai đoạn 3 – phát hiện nhờ triệu chứng thiếu máu.

Các bác sĩ Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cho hay: “Nhiều người bệnh coi nhẹ tình trạng mệt mỏi, chóng mặt do thiếu máu. Đến khi đi khám, tình trạng đã tiến triển nặng hoặc phát hiện bệnh lý nền ác tính như ung thư.”

Thiếu máu do đâu? Phụ nữ trẻ và người hậu COVID-19 dễ mắc

Xét nghiệm mới cần chưa tới 0,05ml máu để chẩn đoán các bệnh ung thư (Ảnh Báo Tuổi Trẻ)

Thống kê từ Bệnh viện TP Thủ Đức (TP.HCM) cho thấy, mỗi tháng có hơn 50 ca thiếu máu mới, chủ yếu ở phụ nữ độ tuổi 18–45. Nguyên nhân phổ biến là ăn kiêng thiếu khoa học, rong kinh và vấn đề phụ khoa.

Bác sĩ CKI Bành Phúc Hậu cho biết: “Tình trạng thiếu máu cũng gia tăng ở nhóm hậu COVID-19, do rối loạn hấp thu và suy nhược kéo dài.”

Triệu chứng nhận biết thiếu máu

Thiếu máu thường âm thầm và dễ bị bỏ qua. Một số dấu hiệu bao gồm:

  • Mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, giảm tập trung
  • Da xanh xao, niêm mạc nhợt, móng tay dễ gãy
  • Tóc khô, rụng nhiều; hồi hộp, đánh trống ngực
  • Khó thở khi gắng sức; mất kinh ở nữ
  • Hội chứng pica: thèm ăn đất, đá, bùn, giấy…

Nguy cơ biến chứng và các nhóm nguyên nhân

Thiếu máu kéo dài có thể dẫn đến suy tim, suy phổi, ảnh hưởng chức năng não và các cơ quan khác. Ngoài nguyên nhân do thiếu sắt, vitamin B12 hay folic, các nhóm nguyên nhân gồm:

  • Mất máu: chảy máu dạ dày, trĩ, rong kinh kéo dài
  • Tan máu: do sốt rét, bệnh tan máu bẩm sinh hoặc miễn dịch
  • Giảm sinh máu: do suy tủy, rối loạn sinh tủy, ung thư máu, ung thư di căn tủy xương

BS Hồ Xuân Trường (Bệnh viện TƯ Quân đội 108) nhấn mạnh:

“Thiếu máu đôi khi là biểu hiện đầu tiên của các bệnh lý ác tính như ung thư máu, ung thư hạch, hoặc ung thư di căn.”

Điều trị thiếu máu: Phụ thuộc nguyên nhân

TS.BS Nguyễn Quốc Thành lưu ý: thiếu máu là tình trạng cơ thể không có đủ hồng cầu khỏe mạnh để mang oxy đến các cơ quan. Việc điều trị cần dựa trên nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng:

Với thiếu máu nhẹ: bổ sung dinh dưỡng, sắt, B12

Với thiếu máu trung bình và nặng: dùng thuốc đặc trị, truyền máu

Trường hợp phức tạp: cần phẫu thuật, điều trị ung thư hoặc ghép tế bào gốc

Thiếu máu không đơn thuần là “mệt mỏi do làm việc nhiều” hay “thiếu chất” – nó có thể là lời cảnh báo âm thầm của bệnh lý nguy hiểm như ung thư. Khi có dấu hiệu nghi ngờ, hãy đi khám và làm xét nghiệm sớm để tránh những hậu quả khó lường.

Theo Báo Tuổi Trẻ