Tin quốc tế tổng hợp sáng ngày 21/03/2025
Những diễn biến quan trọng trong nhiều lĩnh vực trên toàn cầu. Tại Mỹ, việc Tổng thống Donald Trump dự kiến ký sắc lệnh giải tán Bộ Giáo Dục đã gây ra những phản ứng mạnh mẽ, đặc biệt là từ cộng đồng giáo dục, khi những chương trình quan trọng như học bổng và quỹ tài trợ cho trường học ở khu vực thu nhập thấp sẽ bị ảnh hưởng. Cùng lúc đó, tình hình chiến sự giữa Nga và Ukraina vẫn tiếp tục leo thang, với các cuộc tấn công bằng drone trên không trung, làm gia tăng căng thẳng giữa hai quốc gia.
Nội dung chính
Truyền thông Mỹ: Tổng Thống Donald Trump dự kiến ký sắc lệnh giải tán Bộ Giáo Dục
Theo thông tin từ báo chí Mỹ được công bố 19/03/2025, Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ ký một sắc lệnh vào ngày 20/03/2025 để giải tán Bộ Giáo Dục Mỹ. Quyết định này nằm trong khuôn khổ chương trình cắt giảm ngân sách liên bang mà chính quyền Trump đang thực hiện. Theo Politico, sắc lệnh yêu cầu Bộ trưởng Bộ Giáo Dục, Linda McMahon, phải “thực hiện mọi biện pháp cần thiết để tạo thuận lợi” cho việc đóng cửa bộ này.
Nhiều phương tiện truyền thông đưa tin rằng, với quyết định giải tán bộ, một số chương trình quan trọng sẽ bị ngừng lại, bao gồm các chương trình học bổng và quỹ tài trợ cho các trường học ở những khu vực có thu nhập thấp trên toàn quốc. Quyết định này đã gây ra sự lo ngại trong cộng đồng giáo dục, vì sự thay đổi này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu học sinh và sinh viên ở Mỹ. Trước đó, vào ngày 11/03, Bộ Giáo Dục Mỹ đã thông báo sa thải gần 50% nhân sự, một động thái mà nhiều người xem là bước đi đầu tiên trong quá trình giải thể bộ này.
Cuộc đối đầu hàng không gay cấn giữa Nga và Ukraina tiếp tục
Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraina không ngừng leo thang, đặc biệt là trong lĩnh vực không chiến. Vào đêm thứ Tư rạng sáng thứ Năm, ngày 20/03/2025, Nga đã tiến hành một đợt tấn công quy mô lớn bằng 171 chiếc drone nhắm vào lãnh thổ Ukraina. Dù vậy, lực lượng phòng không Ukraina đã chứng tỏ khả năng chiến đấu mạnh mẽ khi bắn hạ 75 trong số các thiết bị không người lái này, theo thông cáo chính thức từ không quân Ukraina.
Ở phía bên kia, Bộ Quốc phòng Nga thông báo rằng họ đã đối phó mạnh mẽ và bắn hạ được 132 chiếc drone mà Ukraina phóng vào lãnh thổ của mình. Cuộc không kích từ Ukraina đã gây ra thiệt hại không nhỏ, khiến hai người bị thương trong quá trình tấn công. Mặc dù hai bên đều tuyên bố giành được chiến thắng trong các cuộc đối đầu trên không, tình hình vẫn rất căng thẳng và không có dấu hiệu dừng lại trong thời gian tới.
Bộ Tài Chính Pháp họp với giới đầu tư và công nghiệp quốc phòng: đẩy mạnh tái vũ trang
Vào ngày 20/03/2025, Bộ Tài Chính Pháp đã tổ chức cuộc họp với các nhà đầu tư và doanh nghiệp quốc phòng nhằm tìm ra các giải pháp hỗ trợ tài trợ cho các tập đoàn công nghiệp quốc phòng. Cuộc họp này được tổ chức theo lời kêu gọi của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vào ngày 05/03, khi ông nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy nhanh tiến trình tái vũ trang quốc gia trong bối cảnh tình hình an ninh toàn cầu căng thẳng.
Sự thay đổi lập trường của Mỹ và mối đe dọa từ Nga là những yếu tố chính thúc đẩy Pháp phải tăng tốc quá trình tái vũ trang. Cơ sở Công nghiệp và Công nghệ Quốc phòng Pháp (BITD) hiện bao gồm 9 tập đoàn lớn như Dassault Aviation, Safran, Thales và Airbus, cùng với khoảng 4.000 công ty vừa và nhỏ, trong đó có khoảng 1.000 công ty chiến lược quan trọng. Những doanh nghiệp này sẽ đóng vai trò then chốt trong việc đáp ứng nhu cầu quân sự của Pháp trong thời gian tới.

Phòng Thủ EU: Điện Kremlin lên ân “Kế hoạch quân sự hóa” của Liên Hiệp Châu Âu
Vào ngày 20/03/2025, phát ngôn viên của Điện Kremlin, Dmitri Peskov, đã lên án mạnh mẽ những nỗ lực của Liên Hiệp Châu Âu trong việc “quân sự hóa” khu vực, tố cáo các quốc gia thành viên EU đang có kế hoạch gia tăng sự hiện diện quân sự. Phát biểu này của Peskov được đưa ra trong bối cảnh Liên Âu đang khởi động một quá trình tái vũ trang quy mô lớn, nhằm đối phó với những mối đe dọa an ninh ngày càng gia tăng từ Nga. Đồng thời, Liên Hiệp Châu Âu cũng lo ngại về khả năng Hoa Kỳ giảm bớt cam kết bảo vệ, đặc biệt là trong bối cảnh quan hệ quốc tế đang diễn biến phức tạp.
Tình hình an ninh ở châu Âu đang trở nên căng thẳng, khi các quốc gia thành viên EU tăng cường đầu tư vào quốc phòng để bảo vệ an ninh và ổn định khu vực trước những bất ổn đến từ Nga, đồng thời cũng tìm cách giảm sự phụ thuộc vào Mỹ. Việc tăng cường khả năng quân sự của Liên Âu được cho là một phản ứng trước những sự thay đổi trong chính sách của các cường quốc lớn, đồng thời phản ánh sự lo ngại về tương lai của các liên minh quốc tế.
Mỹ: Tổng Thống Trump cắt giảm USAID đe dọa việc khắc phục hậu quả chất độc da cam tại Việt Nam
Khoảng hơn một chục thượng nghị sĩ đảng Dân Chủ đã lên tiếng yêu cầu chính quyền Tổng thống Donald Trump tiếp tục tài trợ cho các chương trình quan trọng nhằm khắc phục hậu quả của chiến tranh tại Việt Nam, đặc biệt là các hoạt động tẩy độc chất độc màu da cam, rà phá bom mìn chưa nổ và phục hồi chức năng cho các nạn nhân chiến tranh. Lời kêu gọi này được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đã thực hiện các chương trình hỗ trợ Việt Nam sau chiến tranh, nhằm giảm thiểu những tác động lâu dài của chất độc hóa học mà quân đội Mỹ đã sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.
Đặc biệt, sự lo ngại tăng lên sau khi, vào tháng Hai vừa qua, công việc khử chất độc màu da cam tại sân bay Biên Hòa, một căn cứ không quân cũ của Mỹ ở miền Nam Việt Nam, đột ngột bị đình chỉ trong vòng một tuần. Việc đình chỉ này xảy ra trong bối cảnh chính quyền Trump thực hiện các biện pháp cắt giảm ngân sách cho các tổ chức viện trợ quốc tế, bao gồm cả USAID. Mặc dù sau đó hoạt động tẩy rửa tại Biên Hòa được tiếp tục, nhưng vẫn chưa rõ liệu nguồn tài trợ cần thiết có được giải ngân đầy đủ và kịp thời hay không, hay sẽ tiếp tục gặp phải sự trì hoãn. Một vấn đề nghiêm trọng là hiện nay không còn nhân viên của USAID để điều hành các hoạt động này, khiến cho công tác khắc phục hậu quả chiến tranh tại Việt Nam đứng trước nguy cơ bị gián đoạn nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng nghìn người dân đang sống chung với những di chứng của cuộc chiến.
Campuchia: Căn cứ hải quân Ream trùng tu với sự tài trợ của Trung Quốc sẽ khánh thành vào ngày 02/04/2025
Căn cứ hải quân Ream, được trùng tu với sự tài trợ của Trung Quốc, sẽ chính thức được khánh thành vào ngày 02/04/2025, theo thông báo của Tướng Thong Solimo. Thông tin này cũng đã được ông Vong Pisen, Tổng Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Khmer (RCAF), chia sẻ với các tùy viên quân sự Nhật Bản trong một cuộc họp vào ngày 18/03. Đặc biệt, một tàu quân sự của Nhật Bản sẽ là tàu đầu tiên cập cảng căn cứ Ream sau lễ khánh thành.
Tổng Tư lệnh Vong Pisen cũng nhấn mạnh rằng các hải quân của các quốc gia khác vẫn có quyền sử dụng căn cứ này, thể hiện sự mở cửa của Campuchia đối với cộng đồng quốc tế trong việc hợp tác quốc phòng. Căn cứ Ream, nằm cách thành phố Sihanoukville khoảng 30km, ban đầu được xây dựng với sự tài trợ của Mỹ. Tuy nhiên, việc Campuchia cho phép Trung Quốc tham gia trùng tu căn cứ đã làm dấy lên lo ngại từ Washington, với những lo sợ rằng Bắc Kinh có thể sẽ được quyền sử dụng căn cứ Ream, điều này có thể gây bất lợi cho Mỹ và ảnh hưởng đến sự hiện diện quân sự của Mỹ trong khu vực.
Dù vậy, giới lãnh đạo Campuchia vẫn một mực khẳng định rằng không có bất kỳ quốc gia nào được phép sử dụng căn cứ Ream làm căn cứ quân sự cho riêng mình, nhằm đảm bảo rằng Campuchia sẽ duy trì quyền kiểm soát hoàn toàn đối với cơ sở này.
Ai sẽ thế chỗ Thomas Bach là chủ tịch Ủy Ban Olympic Quốc Tế CIO?
Vào chiều ngày 20/03/2025, Ủy Ban Olympic Quốc Tế (CIO) sẽ họp tại thủ đô Athens, Hy Lạp, để bầu chọn người kế nhiệm Thomas Bach vào chiếc ghế chủ tịch. Hiện tại, có 7 ứng viên tranh cử chức vụ quan trọng này, trong đó có một ứng viên người Pháp và một ứng viên đến từ Nhật Bản. Chức vụ chủ tịch CIO được xem là một vị trí “rất nhạy cảm”, vì người đứng đầu ủy ban phải giữ được sự trung lập và tránh để thể thao bị lôi kéo vào những vấn đề chính trị quốc tế và các chia rẽ địa chính trị toàn cầu.
Một trong những thách thức lớn mà chủ tịch CIO phải đối mặt là việc xử lý các vấn đề như cuộc chiến tranh xâm lược của Nga tại Ukraina. Do hậu quả của cuộc chiến, các vận động viên Nga đã bị trừng phạt và chỉ có thể tham dự Thế Vận Hội Paris 2024 dưới màu cờ Olympic, chứ không phải dưới quốc kỳ của Nga. Đây là một vấn đề nhạy cảm và có thể sẽ ảnh hưởng đến quyết định của các ủy viên trong quá trình bầu cử chủ tịch mới.
Theo: RFI