Trong bối cảnh Nga liên tục tăng cường các cuộc tấn công bằng drone, Ukraine đang đối mặt với thách thức chưa từng có đối với hệ thống phòng không quốc gia. Tuy nhiên, Kiev cũng đang nhanh chóng thích ứng với các chiến thuật và công nghệ mới nhằm bảo vệ người dân và hạ tầng trọng yếu.

Nga tăng cường tấn công bằng drone

Sau hơn ba năm xung đột, người dân Ukraine vẫn phải sống trong cảnh báo động suốt đêm do các đợt tấn công từ Nga, giờ đây không chỉ bằng tên lửa mà còn bằng drone với tần suất dày đặc. Theo dữ liệu từ Không quân Ukraine, chỉ riêng trong tháng 7, Nga đã phóng tổng cộng 6.443 drone và tên lửa – mức cao nhất kể từ đầu cuộc chiến, tăng 13% so với tháng 6.

Trong đó, số lượng drone chiếm ưu thế tuyệt đối: khoảng 6.245 chiếc (trung bình hơn 200 chiếc mỗi ngày), còn lại là tên lửa hành trình và đạn đạo. Âm thanh đặc trưng của các mẫu drone Shahed và Geran đã trở thành nỗi ám ảnh với nhiều người Ukraine.

Công suất sản xuất drone của Nga gia tăng nhanh chóng

Truyền thông Nga gần đây liên tục đăng tải hình ảnh các nhà máy drone hoạt động với công suất lớn. Một phóng sự trên kênh Zvezda cho thấy nhà máy tại Alabuga (Cộng hòa Tatarstan) đang chế tạo hàng loạt drone Geran, sẵn sàng cho các đợt tấn công mới. Mỗi chiếc drone Geran do Nga tự sản xuất có giá dao động từ 10.000 đến 50.000 USD – rẻ hơn rất nhiều so với chi phí đánh chặn bằng tên lửa hiện đại.

Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) và tướng Đức Christian Freuding, Nga có thể đạt khả năng phóng từ 1.000–2.000 drone mỗi ngày trong tương lai. Hiện tại, Ukraine đã phải đối mặt với trung bình 300–400 drone mỗi ngày – mức độ chưa từng thấy trong các năm trước.

Áp lực tâm lý và chiến thuật “bầy đàn”

Không chỉ gây thiệt hại về cơ sở vật chất và sinh mạng, các đợt tấn công ban đêm kéo dài còn làm hao mòn tinh thần người dân. Ông Serhii Bratchuk – người phát ngôn của quân đội Ukraine – cảnh báo rằng chiến thuật của Nga nhằm làm suy giảm lòng tin vào khả năng bảo vệ của Nhà nước.

Drone Geran và các drone mồi nhử thường phối hợp tấn công theo nhóm lớn, khiến hệ thống phòng không Ukraine phải liên tục hoạt động ở công suất cao. Ông Paroinen – chuyên gia quân sự – nhận định đây là bài toán “vô cùng khó chịu” cho lực lượng phòng không, khi vừa phải đối phó với drone giá rẻ vừa phải giữ vũ khí chiến lược để đánh chặn tên lửa đắt tiền.

Ukraine đối mặt với thế khó

Phái bộ Giám sát nhân quyền Liên hợp quốc ghi nhận tháng 6 là tháng có thương vong dân thường cao nhất trong hơn ba năm: 232 người chết và 1.343 người bị thương. Mùa hè 2025, người Ukraine dành phần lớn thời gian trong hầm trú ẩn.

Sử dụng các hệ thống phòng không đắt đỏ như IRIS-T để tiêu diệt các drone giá rẻ được cho là không bền vững. Do đó, Ukraine buộc phải thay đổi chiến thuật.

Drone đánh chặn – hướng đi chiến lược

Mặc dù gặp nhiều khó khăn, Ukraine vẫn duy trì được tỷ lệ đánh chặn ấn tượng. Tháng 7, Ukraine tuyên bố đã bắn hạ hoặc vô hiệu hóa khoảng 89% số drone và 61% số tên lửa. Tuy nhiên, theo The Economist, tỷ lệ xuyên thủng của các drone Geran-2 đã tăng từ 3–5% lên tới 15% chỉ trong vài tháng.

Trước tình hình đó, Ukraine chuyển hướng sang giải pháp mới: sử dụng drone đánh chặn giá rẻ để đối phó với các drone tấn công. Hiện đã có ít nhất bốn công ty nội địa tham gia sản xuất các loại drone đánh chặn khác nhau.

Tướng Oleksandr Syrskyi – Tổng tư lệnh quân đội Ukraine – cho biết các mẫu drone đánh chặn đạt hiệu quả tiêu diệt khoảng 70% khi đối đầu với drone Geran. Nhận thấy tiềm năng này, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã chỉ đạo Bộ Quốc phòng nhanh chóng ký các hợp đồng quy mô lớn để triển khai trên toàn tuyến phòng không.

Dù phải căng mình chống chọi với làn sóng tấn công chưa từng có, Ukraine vẫn đang chứng tỏ khả năng thích ứng và phản công bằng các giải pháp công nghệ sáng tạo, phù hợp với thực tế chiến trường. Cuộc đua giữa công nghệ phòng thủ và chiến thuật tấn công bằng drone tại Ukraine đang bước vào giai đoạn mới – nơi tốc độ, hiệu quả và chi phí trở thành những yếu tố then chốt quyết định cục diện.

Theo: Báo Tuổi Trẻ