Xét nghiệm kháng thể giúp giải toả đại dịch?
Khi cả thế giới tê liệt, bị phong toả hoặc tự phong toả trong cơn “sóng Thần” COVID-19. Vác-xin khó lòng hoàn thiện trước một năm. Thuốc giải không thể sớm có. Phong tỏa cũng không thể kéo dài. Để ra khỏi giai đoạn tự cách ly thành công, xã hội trở lại bình thường , nhiều quốc gia đặt niềm tin vào xét nghiệm kháng thể.
Tác giả Trọng Thành đã có một bài phân tích khá sâu đăng trên Đài phát thanh quốc tế Pháp với câu hỏi gợi mở: “Xét nghiệm kháng thể giúp ra khỏi ”phong tỏa” thành công?”
Nội dung chính
Xét nghiệm kháng thể là gì ?
Ngược lại với các xét nghiệm lấy sinh phẩm trong mũi, hay xét nghiệm kháng nguyên nhằm tìm kiếm sự hiện diện của virus gây bệnh trong cơ thể người, xét nghiệm kháng thể xác nhận sự có mặt của các kháng thể, do hệ miễn dịch sản sinh ra để chống lại và loại trừ virus ra khỏi cơ thể. Không chỉ riêng với virus Vũ Hán, xét nghiệm kháng thể là một kỹ thuật chẩn đoán được sử dụng từ lâu với nhiều loại bệnh truyền nhiễm khác. Sự có mặt của kháng thể cho thấy đối tượng ‘‘đã’’ hoặc ‘‘đang’’ bị nhiễm virus. Theo giáo sư Antoine Flahault, chuyên gia dịch tễ thì khi kháng thể xuất hiện đủ số lượng, cá nhân đó sẽ miễn dịch với virus. Mục tiêu chính là xét nghiệm khả năng miễn dịch với virus gây bệnh của cơ thể.
Tìm kiến ‘‘những trợ thủ bên trong’’
Theo một ước tính của giới y khoa, khoảng 80% người nhiễm virus Vũ Hán là ở thể lành tính, hay tự khỏi, tự cơ thể lập lại cân bằng. Có nghĩa là sức đề kháng tự nhiên của con người là rất lớn. Trong phòng chống dịch, hỗ trợ thúc đẩy tiềm lực sẵn có này là một phần rất căn bản. Nhận biết được những trợ thủ bên trong cơ thể là yếu tố vô cùng quan trọng. Xét nghiệm kháng thể chính là cơ hội giúp nhận ra những người bạn bên trong ấy trong “cuộc chiến” với virus. Các chiến lược phòng chống dịch, nếu biết tận dụng cái phần kỳ diệu của thiên nhiên trong mỗi con người đó, sẽ có thể giảm thiểu tối đa các chi phí không cần thiết.
Phát hiện kháng thể cũng sẽ xác nhận khả năng miễn dịch của cộng đồng. Tuy nhiên, để thành công, biện pháp xét nghiệm kháng thể, cũng cần phối hợp với các biện pháp khác.
Những gì cản trở thành công ?
Dùng xét nghiệm để bãi bỏ tình trạng phong tỏa một cách an toàn có thể coi là điều chưa từng có trong lịch sử y tế thế giới. Nhưng khủng hoảng chưa từng có, đòi hỏi biện pháp chưa từng có.
Vấn đề quan trọng đương nhiên là tính chính xác của xét nghiệm. Hôm 31/03, tổng cục trưởng Y Tế Pháp Jérôme Salomon lưu ý: ‘‘Xét nghiệm kháng thể trên diện rộng là chưa từng có. Vì vậy cần phải bảo đảm, độ nhạy của chúng và không đưa ra các trường hợp âm tính giả, dương tính giả’’.
Theo tiến sĩ François Blanchecotte, chủ tịch Nghiệp đoàn các nhà sinh học Pháp, thì để đạt được độ chính xác, tối ưu có thể là sử dụng phối hợp hai loại xét nghiệm, xác định kháng nguyên (virus) và xác định kháng thể.
Điều nhiều nhà y học quan tâm hiện nay là liệu các kháng thể chống một virus corona khác có thể đồng thời giúp miễn dịch với virus Vũ Hán hay không (tức ‘‘cơ chế miễn dịch chéo’’)? Vì hàng năm một bộ phận đáng kể dân cư nhiều nơi trên thế giới nhiễm virus corona các loại.
Chế tạo và sản xuất quy mô lớn xét nghiệm kháng thể là điều mới mẻ với thế giới. Riêng về virus Vũ Hán cho đến nay chưa có quốc gia nào đưa ra các thông tin về việc sử dụng các xét nghiệm kháng thể với số lượng đủ lớn. Vì sao Trung Quốc chưa hề công bố gì về tỉ lệ những người có kháng thể với virus gây bệnh tại Vũ Hán và ngoài khu vực này? Trong khi đó, điều đáng chú ý là Trung Quốc đã chế tạo được từ sớm xét nghiệm kháng thể với virus Vũ Hán. Hiện nay đa số các công ty sản xuất xét nghiệm kháng thể hiện nay trên thế giới là của Trung Quốc.
Sau khi được bảo đảm về chất lượng, trở ngại tiếp theo của xét nghiệm kháng thể là cung không đủ cầu.
Thiên-Địa-Nhân: Hướng đến thay đổi
Khủng hoảng Virus Vũ Hán được nhiều nhà khoa học ghi nhận như là một hệ quả đã được báo trước của một cuộc đại khủng hoảng sinh thái, đạo đức suy đồi, các hoạt động khai thác kiệt quệ thiên nhiên hoang dã tạo điều kiện cho nhiều loài virus nguy hiểm tăng tốc xâm nhập vào xã hội loài người.
Việc con người buộc phải sử dụng rộng rãi xét nghiệm kháng thể để hãm dịch, cho thấy sức mạnh tự điều chỉnh của Thiên nhiên bên trong mỗi con người. Thuận tự nhiên hơn bao giờ hết trở thành giải pháp hiệu quả, tiết kiệm, để đẩy lùi dịch bệnh. Thời gian phong tỏa, cách ly cũng là lúc dành cho chiêm nghiệm.
